Na wstęp od razu pointa tego artykułu;
streszczenie tego najważniejszego z tego artykułu, o co mi tu chodzi:

11 = jedenáct

1100 = jedenáct set = [jedenácet]

Różnica w wymowie polega tylko i wyłącznie na tym [-e-].


---

I teraz po koleji, od początku, systematycznie:



Notatka zwłaszcza dla tych, którzy przed czeskim uczyli się język rosyjski:

Poprawny czeski zapis [wymowa]:
11 jedenáct
12 dvanáct
13 třináct
14 čtrnáct
15 patnáct
16 šestnáct
17 sedmnáct [sedumnáct]
18 osmnáct [osumnáct]
19 devatenáct

Jeżeli ktoś ma jakieś choćby podstawy rosyjskiego, gdzie te końcówki są «-nadcať»,
to trzeba się pilnować, że by zamiast poprawnego czeskiego "-náct" nie mówić "-nácet",
bo to dodatkowe "-e-" niestety w czeskim pomnoży tą liczbe przez sto:

1100 jedenáct set ( ~ 11 setek)
1200 dvanáct set ( ~ 12 setek)
1300 třináct set ( ~ 13 setek)
1400 čtrnáct set ( ~ 14 setek)
1500 patnáct set ( ~ 15 setek)
1600 šestnáct set ( ~ 16 setek)
1700 sedmnáct set [sedumnáct set] ( ~ 17 setek)
1800 osmnáct set [osumnáct set] ( ~ 18 setek)
1900 devatenáct set ( ~ 19 setek)


Bo podczas praktycznej potocznej wymowy lączy się nam "-ct s-" do jednego "c".

Chodzi o to, że generalnie samo "c" i w czeskim i w polskim wymawiamy właśnie jako [ts].

Więc, np. "jedenáct set" wymawiamy właśnie jako [jedenátstset] = [jedenáccet] = [jedenácet].

Więc, jeżeli chodzi o praktyczną potoczną wymowe, wygląda (lub raczej brzmi) to w ten sposób:

1100 [jedenácet]
1200 [dvanácet]
1300 [třinácet]
1400 [čtrnácet]
1500 [patnácet]
1600 [šestnácet]
1700 [sedumnácet]
1800 [osumnácet]
1900 [devatenácet]

1990 = devatenáct set devadesát = [devatenácet-devadesát]


Więc, to najważniejsze z tego artykułu, o co mi tu chodzi:

11 = jedenáct

1100 = jedenáct set = [jedenácet]

Różnica w wymowie jest tylko i wyłącznie w tym [-e-].
Więc warto się pilnować, że by tam tego [-e-] niechcąc nie dodawać.

---

I spojrzenie do historii wszystkich słowiańskich języków:
To czeskie "-náct", polskie "-naście", rosyjskie «-nadcať» i podobne koncówki w pozostałych językach słowiańskich,
to jest pamiątka po starosłowiańskim " nad desať" (zgrubsza jakoś tak).

Znaczy, że o tyle jest to więcej niż 10.
Np. 12 = dvanáct CS = dwanaście PL więc tak naprawdę znaczy "dwa plus dziesięć".

---

Coś dla matematyków, programistów, elektroników, grafików pracujących z RGB w hexadecymalnym kodzie, informatyków generalnie, i innych:

Powyżej wyjaśniene znaczenie słów jako dvanáct, třináct, dwanaście, trzynaście, itp., czyli "N + 10" znaczy,
że absolutnie nie wchodzi w grę, że by zapis w systemie numericznym innym niż dziesiątkowym czytać jak dziesiątkowy.

Bo 12d, to jest 10+2, więc dvanáct, dwanaście, to jest OK.

Ale 12h, to jest 16+2, więc to nie jest 10+2, więc tego nie można czytać ani dvanáct, ani dwanaście, bo było by to przestępstwo przeciwko matematyce.

Tak samo oczywiście zapis w oktalowym lub innym niedziesiątkowym systemie.


Poprawnie, z szacunkiem do matematyki, czytamy więc:


10b = [jedna nula dvojkově] = [jedna nula binárně]
// Bo to jest 2+0=2; i nie "dziesięć"


10h = [jedna nula šestnáctkově] = [jedna nula hexadecimálně] (używa się też skrót "hexa", nie za bardzo poprawnie, ale używa)
// Bo to jest 16+0=16; i nie "dziesięć"


---

I jeszcze coś dla wszystkich:

náctiletý CS = nastolatek PL

W czeskim tak jak w polskim chodzi o zakres 11 do 19 lat.
Nie mamy tego jak w angielskim, gdzie teenager zaczyna się dopiero od 13 lat.