unikatowa treść strony Idiomy, zwroty, przyrównania, …
… powiedzenia, frazy – czeskie i polskie
Uzupełniono
Na bieżąco (czasami) 2020
Opublikowano
3. 9. 2017
Uzupełniono
Na bieżąco (czasami) 2017
Na bieżąco (czasami) 2020
Opublikowano
3. 9. 2017
Uzupełniono
Na bieżąco (czasami) 2017
Czeskie idiomy
Zestawiłem dla Państwa zwięzły czesko-polski słownik niektórych zwrotów,
które trzeba tłumaczyć jako całość:
| Po czesku | Po polsku | Po czesku normalnie, neutralnie, oficjalnie, nie ekspresywnie (Notatka) |
|---|---|---|
| Jako na Václaváku | Jak na Marszalkowskej | Místo, kde je mnoho lidí (Václavák = Václavské náměstí v Praze) |
| Na to nemám | Na to mnie nie stać | (Ve smyslu finančního rozpočtu, fyzických sil nebo duševních schopností) |
| Svět se (kvůli tomu) nezboří. | Dziury w niebie nie będzie. Świat się (przez to) nie zawali. |
Není to tragédie. |
| Spí jako zabitý. Spí jako dřevo. Spí, jako když ho do vody hodí. Spí jako nemluvně. |
Śpi jak kamień. Śpi jak suseł. Śpi jak zabity. Śpi jak niemowlę. |
Spí tvrdě, hlubokým spánkem. |
| Bylo by okolo toho běhání. | Byłoby z tym zachodu. | Bylo by okolo toho (s tím) zařizování. Byly by s tím starosti. |
| Dát se dohromady; Vzpamatovat se |
Pozbierać się | Uzdravit se; Dát se do pořádku |
| Zabít dvě mouchy jednou ranou | Upiec dwie pieczenie na jednym ogniu | Udělat efektivně dvě věci najednou. (EN: To kill two birds with one stone) (pozitivní komentář) |
| Honit dva zajíce najednou | Łapać dwie sroki za ogon | Snažit se o několik věcí najednou, místo soustředění se na jednu věc pořádně. (negativní komentář) |
| Hodit (někoho) přes palubu | Rzucić kogoś wilkom na pożarcie | Obětovat někoho, zradit ho pro vlastní záchranu. (EN: To throw (someone) under the bus) |
| Kupovat zajíce v pytli | Kupować kota w worku | Kupovat něco naslepo, bez prozkoumání a kontroly |
| Úhel pohledu | Punkt widzenia | (EN: point of view) |
| Španělská vesnice | Czeski film | Problematika, v níž se dotyčný člověk neorientuje |
| Uherský rok / – |
Ruski rok / ruski miesiąc |
Velmi dlouhá doba; více v mém polsko-českém časovém slovníku |
| Překlep | Czeski błąd; Literówka |
Překlep (špatné písmeno nebo špatné pořadí písmen) (pomylona litera albo kolejność liter) |
| V celou (hodinu) | O pełnej godzinie | (V čase hh:00:00) |
| Tvrdohlavý jako beran | Uparty jak osioł | Jezeli chodzi o zwierzeta w wzgledzie zoologicznym, to latwa sprawa: osel (cs) = osioł (pl) beran (cs) = baran (pl) Ale jezeli chodzi o cechy charakterowe osob, to: beran (cs) = osioł (pl) osel (cs) = baran (pl) |
| Hloupý jako osel | Głupi jak baran | |
| Kdo to říká, ten to je, tomu se to rýmuje! |
Kto się przezywa, sam się tak nazywa! |
(Dětská reakce na urážku) |
| Na pendrek; Na pytel |
Do bani | |
| ? | Albo rybki, albo akwarium; Wóz, albo przewóz |
Buď jedno, nebo druhé, člověk nemůže mít vše najednou. (Czeski idiom na razie nie wpadł mi do główy.) |
| jak to uchopit, jak k tomu přistoupit, jak to pojmout, jak na to |
jak do tego podejść | (jak s tím úkolem začít)) |
| Chleba to nežere. | To jeść nie woła. | (Když chceme říci, že nám nevadí něco skladovat a nechat to ležet.) |
| být namydlený (-ej); mít po ptákách |
być ugotowany; mieć przechlapane |
(mít problém; mieć kłopot) |
| gorila, gorily | kark, karki | (ochranka / ochrona) |
| plést hlavu, zatěžovat hlavu |
zawracać głowę | Zdá se, že v češtině se obrat „plést hlavu” používá více pro zamilovanost, zatímco v polštině výraz „zawracać głowę” více pro všeobecné problémy, často cizí, a různé úkoly, kterými je někdo zatěžován, ale i přesto tyto obraty považuji za významově odpovídající. |
| podřezávat si pod sebou větev, podřezat si pod sebou větev, podříznout si pod sebou větev, dát si vlastní gól |
strzelić się w kolano, strzelić gola do własnej bramki |
|
| odpustit si něco, (nechat si to od cesty) |
darować sobie coś | (neudělat něco nežádoucího) / (nie zrobić czegoś niepożądanego) |
| na vlastní pěst | na własną rękę | (sám, na vlastní odpovědnost, ve vlastní režii) |
| nic moc, takový všelijaký, „žádná sláva”, „žádná hitparáda”, „žádná (velká) výhra” |
taki sobie, szału nie ma |
(z cca 60 – 70 % špatný, z cca 40 – 30 % dobrý) |
| renesanční člověk | omnibus | (člověk mnoha zájmů, se širokým vzděláním a přehledem) |
| Potrefená husa se vždycky ozve. | Uderz w stół a nożyce się odezwą. | (V češtině teoreticky existuje i verze „Potrefená husa nejvíc kejhá.”, ale v praxi jsem se s ní nesetkal.) |
Menu nawigacyjne 
Dodać do usługi Pocket 
Ta witryna jest regularnie archiwowana przez Bibliotekę Narodową Republiki Czeskiej z powodu jej kulturowej, edukacyjnej, naukowej, badawczej lub innej wartości informacyjnej w celu dokumentacji autentycznej próbki czeskiej przestrzeni www.
Witryna ta jest częścią kolekcji czeskich witryn webowych, które ma Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej zamiar długoterminowo przechowywać i udostępniać dla przyszłych pokoleń. Ich zapis jest częścią Czeskiej narodowej bibliografii oraz katalogu Biblioteki Narodowej Republiki Czeskiej. 
Ukryć narzędzia