Skrót do strony głównej: Alt + Shift + górny 2(@)
Linkedin FB e-mail Google Plus Twitter

Szukać na tej witrynie

 
 

Blog (czeszczyzna)
Język czeski dla Polaków
Artykuł nr 103

 


Vydržet CS = Wytrzymać PL

vydržet CS = wytrzymać PL

To cos calkowicie innego niz "wydrzeć" PL.

Nie chodzi o dawniej bliskie slowa jak w przypadku zdradliwych slow,
nie chodzi o pokrewne slowa;
jest to calkowicie inna konstrukcja slowa.


Podobne czeskie slowo (z troche innym znaczeniem),
to slowo "vydřít" CS,
bo polskie "rz" to cos jak czeskie "ř".

Natomiast czeskie "rž",
to cos jak polskie "r|ż".



Na polskie slowo "wydrzeć" natrafilem pare tygodni temu w jezykowo bardzo ladnym polskim zdaniu:
"Wydrze wydrze wydrze wydrze."
Znaczy, ze jakas mala wydra innej wydrze zabierze jej mala wydre.
Co oczywiscie od niej nie jest piekne, jednak to zdanie jest super.

Po czesku brzmielo by to:
"Vydře vyrve vydře vydře."
(Wzajemna kolejnosc slow akurat tutaj nie jest wazna, jezeli nie mamy blizszego kontekstu.)

Wiec, i "vydra" i komu czemu, 3. przypadek (celownik) "vydře" i jej male dziecie "vydře" sa po czesku zasadniczo tak samo jak po polsku,
tylko w czeskim mamy "v" zamiast "w"; i "ř" zamiast "rz".
Tylko potoczny czasownik "wydrzeć" bedzie po czesku "vyrvat".

Jeszcze cca 100 lat temu bylby po czesku "vydře" tez ten czasownik;
jednak sam tego dowiedzialem sie tylko pare dni temu, czytajac czeski tekst majacy cca 100 lat.
To znaczenie tego slowa jest juz w czeskim calkowicie zapomniete, juz nie chodzi nawet o archaismus.
To slowo w czeskim nadal istnieje, jednak juz stracilo akurat tego dokladnego potocznego znaczenia.

Jest to wiec nastepny przyklad tego, co powtarzam przez caly czas, ze polski i czeski dawniej byly znacznie blizej,
kazdy jezyk idzie swoja droga i archaismus w jednym jezyku moze byc nadal uzywany w jezyku drugim, albo odwrotnie.



Wspominajac ladne polskie zdanie "Wydrze wydrze wydrze wydrze"
musze koniecznie podac dwa czeskie lamance jezykowe (CS: "jazykolam") :

1)

Byl jeden Řek a ten mi řek',
abych mu řek',
kolik je v Řecku řeckých řek,
a já mu řek',
že nejsem Řek,
abych mu řek',
kolik je v Řecku řeckých řek.

Co znaczy:
Byl sobie jeden Grek i ten mi powiedzial (rzekl),
zebym mu powiedzial,
ile jest w Grecji greckich rzek,
i ja mu powiedzialem,
ze nie jestem Grekiem,
zebym mu powiedzial,
ile jest w Grecji greckich rzek.


2)

Tři sta třicet tři
stříbrných stříkaček
stříkalo
přes tři sta třicet tři
stříbrných střech.

Czyli:
333
srebrnych pomp strazackich
( https://cs.wikipedia.org/wiki/Hasi%C4%8Dsk%C3%A1_st%C5%99%C3%ADka%C4%8Dka )
strzykalo
przez 333
srebrnych dachow.



Wracajac do poczatkowego tematu: "vydržet" CS = "wytrzymać" PL:

Oprocz tego czeskie slowo "vydržet" moze, jako termin prawniczy,
znaczyc tez nabyc cos (zyskac do swojej wlasnosci) na podstawie tego,
ze czlowiek czyms sie opiekuje, jak by to przez caly czas bylo jego wlasne.

 

Związane linki

  


Czy się artykuł Państwu podobał?


Informacja zwrotna – głosowanie

Można wybrać sobie 1 do N opcji

Štítky, labels, kategorie, témata, tagy, hashtagy

(ve vývoji)
 
#slova    
#ostatni  
 

Czeski i polski – usługi językowe

Skok w górę do: Menu nawigacyjne
(skrót klawiatury Alt + Shift + „5”)

Zainteresowani tą stroną?

  • Add to bookmarks (Ctrl+D)
  • Udostępnić link (CB radio)Skok w górę do:
  • Wydrukować (Ctrl+P)
  • Cytować według ISO 690

    Tę stronę

    ADÁMEK, Martin. Blog (czeszczyzna): Język czeski dla Polaków. Martin Adámek [online]. Náchod / Meziměstí (Republika Czeska) [dostęp 2025-04-10]. Dostępny w Internecie: https://www.adamek.cz/pl/czeski/blog

    Całą witrynę

    ADÁMEK, Martin. Martin Adámek [online]. Náchod / Meziměstí (Republika Czeska) [dostęp 2025-04-10]. Dostępny w Internecie: https://www.adamek.cz/pl

 

 
 

Narodowe kulturowe dziedzictwo

WebArchiv – Ta witryna jest archiwowana przez Bibliotekę Narodową Republiki Czeskiej Ta witryna jest regularnie archiwowana przez Bibliotekę Narodową Republiki Czeskiej z powodu jej kulturowej, edukacyjnej, naukowej, badawczej lub innej wartości informacyjnej w celu dokumentacji autentycznej próbki czeskiej przestrzeni www. Witryna ta jest częścią kolekcji czeskich witryn webowych, które ma Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej zamiar długoterminowo przechowywać i udostępniać dla przyszłych pokoleń. Ich zapis jest częścią Czeskiej narodowej bibliografii oraz katalogu Biblioteki Narodowej Republiki Czeskiej.  

 

 
 

Na wesoło

Czarne dziury powstały tam, gdzie Pan Bóg podzielił przez zero.

 

Aforyzmy

Do odwagi zmusza mnie strach.
[Publius Ovidius Naso]

 
 
 
 
Počítadlo