unikatowa treść strony 
Blog (czeszczyzna)
Język czeski dla Polaków
Artykuł nr 198
Mam zamiar tutaj publikować krótkie posty / artykuły, podobne jako np. na swojej stronie Facebookowej "Martin Adámek – Język czeski dla Polaków
", jednakże tutaj będą u mnie na witrynie w środowisku poza Facebookiem i inną platformą prowadzoną przez stronę trzecią.
Będą tutaj więc raczej krótsze i mniej ważne teksty, które nie zasługują sobie na własny artykuł na witrynie.
Następna różnica przeciwko witrynie,
to że przelączanie wersji językowych witryny przelącza też treść danej strony, jeżeli go utworzyłem w więcej językach,
natomiast przelączanie wersji językowych tutaj na blogu przelącza tylko język interfejsu, podczas tego gdy tekst zostaje taki sam.
Bardzo podobnie jak na mojej FB stronie,
posty będą się tutaj zazwyczaj pojawiać w czeskim lub w polskim,
i mogę też często mieszyć oba języki w jednym poscie.
Celem tego mikroblogu to latwa publikacja prostych krótkich tekstów.
Zaletą powinna być wyższa częstotliwość postów. Ponieważ witrynę sobie zaprojektowałem bardzo tęgą / masywną i świedzcy mi dużo możliwości, to dodanie nowej strony (artykułu) na witrynę z wszystkimi właściwościami strony i zasortowanie do struktury witryny jest bardzo przydługie.
Dlatego dodałem sobie to narzędzie dla latwiejszego linearnego dodawania krótkich tekstów bez większych złożności.
Linearna lista różnych spostrzeżeń i uwag bez zakategoryzowania do struktur witryny.
Ciekawostki dla wszystkich, w tym dla tych, którzy nie korzystają z FB.
Następnym powodem dla powstania tego blogu w ramach tej witryny to, że ta witryna jest archiwowana przez Bibliotekę Narodową Republiki Czeskiej, co powiększa szansę, że to, co tutaj piszę, będzie dla kogoś przydatne.
Niniejszym pozdrawiam/witam przyszłe generacje, jeśli dzięki archiwu właśnie czytają ten tekst w czasach z mojego punktu widzenia przyszłych.
Witam więc Państwa tutaj na tym mikrogblogu i mam nadzieję, że będzie przydatny.
Martin Adámek, Meziměstí, Czechy.
…znaczy raczej: On-line :)
Bo choć fizycznie czasami cieszę się środowiskem przyrodniczym w swojej okolicy, to pracuję właściwie przez internet, dla każdego zainteresowanego, niezależnie od fizycznego miejsca, gdzie mój klient znajduje się.
Najprawdopodobniej spotkamy się właśnie on-line.
Przez internet przebiega nauka czeskiego
, ale też np. tłumaczenie pisemne i dużo innych gatunków pracy w dzisiejszych czasach. Dzięki internetowi mogę pracować dla polskich klientów znajdujących się w Warszawie, Wrocławiu, Poznaniu, Krakowie lub gdzie indziej w Polsce,
tak samo jak w Pradze lub byle gdzie w Czechach,
ale też w innych krajach Europiejskich, w Stanach zjednoczonych lub gdzie indziej na świecie, w terazniejszej wiosce globalnej on-line.
Ostatnio poprawione 02. 06. 2024 11:53
Specjalne czasowniki dla pojedynczych czynności w czeskim + fotosłowniczek sáňky, pekáč, ...
1)
Zvláštní slovesa pro jednotlivé činnosti v češtině,
která v polštině neexistují jako extra vyhrazená slovesa
a) (Zimní) sporty
bruslit CS = jeździć na łyżwach PL
lyžovat CS = jeździć na nartach PL
(
Rzeczowniki:
ta jedna brusle CS = ta jedna łyżwa PL
ty jedny brusle CS = te łyżwy (jedna para) PL
ta jedna lyže CS = ta jedna narta PL
ty jedny lyže CS = te narty (jedna para) PL
kolečkové brusle, inlajny CS = rolki PL
kolečkové brusle CS = wrotki PL
)
sáňkovat CS
=
jeździć na sankach drewnianach lub metalowych PL
(steruje się i hamuje nogami)
pekáčovat; bobovat CS
=
jeździć na sankach plastikowych PL
(steruje się i hamuje rękami – albo za pomocą dźwigni, albo bezpośrednio rękami w rękawicach)
(
Rzeczowniki:
saně, sáně, sáňky CS
=
sanie, sanki drewniane lub metalowe PL
boby CS
=
sanki plastikowe PL
pekáč CS
- brytfanna PL
(na Morawach "brutvan(a)", ale nie jest to bardzo znane w Czechach)
- sanki plastikowe, w ktorych sie siedzi
- auto w bardzo złym stanie, bardzo niskiej wartości
)
b) Jídlo během dne
snídat CS = jeść śniadanie PL
svačit CS = jeść drugie śniadanie PL
obědvat CS = jeść obiad PL
svačit CS = jeść podwieczorek PL
večeřet CS = jeść kolację lub obiadokolację PL
nasnídat se CS = zjeść śniadanie PL
nasvačit se CS = zjeść drugie śniadanie PL
naobědvat se CS = zjeść obiad PL
nasvačit se CS = zjeść podwieczorek PL
navečeřet se CS = zjeść kolację lub obiadokolację PL
https://www.adamek.cz/cestina-polsky/materialy/dny-mesice/
c) Boty
obout; obout se CS
=
założyć buty; założyć sobie buty PL
("Obuć" i "obuć się" PL już jest wg dostępnych źródeł w polskim archaizmem;
podobnie jak te czasowniki dla jedzenia podczas dnia w polskim.)
--------------------------
2)
Slovesa pro jednotlivé činnosti,
která existují v češtině i v polštině
plavat CS = pływać; unosić się PL
surfovat [serfovat] CS
=
surfować PL
- Uwaga, po czesku piszemy "u" i czytamy "e".
- Może być na wodzie
- Może być na internecie, jednak sądze, że się to używalo bardzo zgrubsza w latach 2000 do 2010, i teraz już raczej nie. Osobiście uważam to za neologizm i archaizm w jednym słowie.
střílet CS = strzelać PL
fotografovat CS (poprawnie);
fotit CS (potocznie)
=
robić zdjęcia, fotografować PL;
focić PL
Po czesku teoretycznie tez mozna powiedziec "pořizovat snímky", ale raczej tylko wyjatkowo, w niektorych kontekstach/sytuacjach;
uzywamy to raczej w aspekcie dokonanym "pořídit pár snímků", "udělat pár fotek" ~ "zrobić parę zdjęć";
natomiast generalnie i niedokonanie po prostu "fotit" lub "fotografovat".
točit, natáčet (film/video), filmovat CS
=
kręcić (film/video), filmować PL
Czasami (dawniej?) uzywalo sie slowo "filmovat" tez jako lekko pogardliwe oszacowanie czynnosci pilkarza, ktory po lekkim kontakcie z przeciwnikiem gra, ze zostal powaznie ranny.
Krytyczne stwierdzenie "(jen(om)) filmuje" wiec znaczy, ze pilkarz jest w ten moment aktorem.
--------------------------
3)
Činnosti, pro které v češtině nemáme extra slovesa,
stejně jako v polštině
hrát fotbal, košíkovou/basket, volejbal, nohejbal, ...
Může být "zakopat si", "začutat si"
– hovorově "zahrát si fotbal"
Může být "zapinkat si" nebo "pinknout si"
– hovorově "zahrát si tenis", "zahrát si přehazku"*, "zahrát si volejbal", "zahrát si beach/plážový volejbal"
*(přehazovaná, přehazka = rekreační light alternativa k volejbalu;
přehazovačka, přehazka = przerzutka do zmiany biegów na rowerze)
hrát na kytaru, na housle, na elektrickou kytaru, ...
hrát na schovávanou, hrát schovku,
zahrát si na schovávanou, zahrát si schovku,
hrát na honěnou, na babu, ...
--------------------------
4)
Fotografie:
Sáňky, boby, pekáč a spol.
Fotografie jsou z internetu, vyhledané s užitím filtru "Creative Commons licenses",
autoři snímků neznámí, snímky vesměs pocházejí z katalogů výrobců.
Popisky a fotografie ve stejném pořadí:
0. Klasické dřevěné sáňky/saně
1. Klasické dřevěné sáňky/saně (s průpletem)
2. Klasické dřevěné sáňky/saně (s průpletem a ohrádkou)
3. Kovové sáňky (s dřevěným sedátkem)
Moderní typ; fotku staršího provedení jsem nenašel.
4. Kovové sáňky (s textilním sedátkem)
Měl jsem modré trubky a oranžový potah, na internetu jsem v aktuální nabíce našel černo-oranžové.
Existovala i verze s dřevěným sedátkem na prakticky stejném kovovém rámu.
Jsou hodně malé, tak bych se asi vyhnul slovu "saně".
5. Boby Kamzík
Určitě to není "pekáč";
a nejsou to úplně typické "sáňky".
Ideálně jsou to asi "boby",
ale asi to mohou být i ty "sáňky".
Oproti saním mají širší ližiny,
oproti pekáči mají plochu pro kontakt se sněhem menší.
"Kamzík" je obchodní označení tohoto konkrétního typu.
Boby kamzík mají úložný prostor.
Před cca 30 nebo 35 lety jsem je měl, resp. doufám, že je stále ještě mám, v oranžové barvě;
dodnes jsou na trhu (v jiných barvách).
Není to pekáč, brzdí a řídí se nohama
=> sáňkuje se.
6. Boby Kamzík – snímek s otevřeným víkem úložného prostoru.
7. Pekáč
Oficiálně "boby",
hovorově "pekáč".
Na snímku klasický nejtypičtější český model "Champion".
Je to pekáč, brzdí a řídí se rukama
=> pekáčuje se
8.
Pekáč s volantem
oficiálně: říditelné boby
(
volant CS = kierownica zgrubsza taka jak w samochodzie, zgrubsza okrągła
řidítka CS = kierownica jak na rowerze lub motocyklu
)
Na snímku asi dovozový Superbob Eda; pamatuji ho z (druhé) poloviny 90. let jako tehdejší novinku.
9. Skibob
10. Skibob s volantem
Związane linki
Czy się artykuł Państwu podobał?
Informacja zwrotna – głosowanie
Hlasy se na serveru připočítají k počitadlům pro tento článek, např. kolikrát tento článek někoho pobavil a kolikrát tento článek někomu pomohl.
Neukládají se jednotlivá hlasování (vzájemná kombinace hlasů, datum, čas, ani jiné údaje).
Proto nemá smysl odesílat prázdný hlas, nemělo by se co k čemu přičíst.
Ve Vašem prohlížeči nebude uložena žádná informace (cookies) o tom, že už jste hlasovali.
- Ve Vašem prohlížeči tedy nebude vidět, jak jste hlasovali.
- Kdykoliv budete moci hlasovat znovu, pokud Vám článek opakovaně pomůže (pobaví Vás, potěší, …).
- Pokud Vás právě u jednoho počítače sedí více, mohou postupně hlasovat další lidé.
Počítám člověkohlasy, nikoliv lidi.
Tedy kolikrát článek někomu pomohl,
nikoliv kolika lidem pomohl.
Třikrát potěšeného jednoho čtenáře počítám stejně jako tři různé jednou potěšené čtenáře.
Každý má do budoucna neomezený počet hlasů.
Když zapomenete, že jste pro tento článek už hlasovali, nevadí – když Vám někdy v budoucnu bude např. užitečný znovu, tak mu znovu pošlete hlas, že Vám byl užitečný.
Štítky, labels, kategorie, témata, tagy, hashtagy
(ve vývoji)#slova
#realie
#ostatni
Dodać do usługi Pocket 
Ta witryna jest regularnie archiwowana przez Bibliotekę Narodową Republiki Czeskiej z powodu jej kulturowej, edukacyjnej, naukowej, badawczej lub innej wartości informacyjnej w celu dokumentacji autentycznej próbki czeskiej przestrzeni www.
Witryna ta jest częścią kolekcji czeskich witryn webowych, które ma Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej zamiar długoterminowo przechowywać i udostępniać dla przyszłych pokoleń. Ich zapis jest częścią Czeskiej narodowej bibliografii oraz katalogu Biblioteki Narodowej Republiki Czeskiej. 
Ukryć narzędzia